Սղնախներ

Ղարաբաղի հինգ մելիքություններից յուրաքանչյուրն ունեցել է մեծ և փոքր սղնախներ, որոնց մի մասը (Դտիչ-Դորոզ, Ջրաբերդ, Կաչաղակաբերդ, Շիկսսար-Քպրագլուխ-Շոշ) հայտնի բերդ-ամրոցներ են եղել դեռևս վաղ միջնադարում։ Կառուցվել են նաև նորերը (Գյուլիստան, Ավետարանոց, Քոչիզ)։ Սղնախների զինական ուժերը գլխավորել է Մեծ սղնախը՝ Եսայի Հասան-Ջալալյանի և Ավան Յազբաշու գլխավորությամբ։ Մեծ սղնախը զորքեր է ունեցել նախ Ջրաբերդում, որտեղ 721 թվականի գարնանը ջախջախված ավարառու լեռնականները նահանջել են…

Երևանի Պաշտպանությունը

Երևանի պաշտպանությունը կասեցրեց թուրքերի սրընթաց առաջխաղացումը դեպի Սյունիք և Արցախ: 1724թ. գարնանը թուրքական բանակը ներխուժում է Արարատյան դաշտ: Նրան 40 օր դիմադրություն են ցույց տալիս Կարբի գյուղի բնակիչները: Նրանք համաձայնում են զենքը ցած դնել միայն այն պայմանով, որ թշնամու բանակը չմտնի Կարբի: Նույն թվականի հունիսին պաշարվում է Երևան քաղաքը: Երևանի պաշտպանության համար ոտքի է կանգնում…

Ազատագրական Զինված պայքարն Արցախում

Արցախի ազատագրական պայքարի նպատակն էր կասեցնել թուրքական հարձակումը դեպի Արևելյան Հայաստան, երկրամասը մաքրել օտար զորքերից ու ազատագրել այն։ Ժամանակագրական հերթականությամբ համընկել է Սյունիքի ազատագրական պայքարին: 18-րդ դարի սկզբին հայ ազատագրական շարժման առաջնորդներից Իսրայել Օրին մեկնել էր Ռուսական կայսրության մայրաքաղաք Սանկտ Պետերբուրգ՝ Պետրոս Մեծիցօգնություն խնդրելու և Արևելյան Հայաստանն ազատագրելու և հայոց պետականությունը վերականգնելու նպատակով: Ստանալով կայսեր համաձայնությունը՝ նա մեկնում է Հարավային Կովկաս և Իրան՝ որպես ռուսական…

Իսրայել Օրի

Իսրայել Օրին իր գործունեությամբ եզակի էր ոչ միայն ռուսական կողմնորոշման հարցում: Նա, կարելի է ասել, առաջին գործիչն էր, որ օտար տիրակալներից իր երկրի համար ազատություն չէր մուրում, այլ առաջ էր քաշում հայության համաժողովրդական ապստամբության վեհ գաղափարը: Հետաքրքիր է, որ մինչ օրս պատմագիտությանը հայտնի չէ Իսրայել Օրու ստույգ անունը: 1677 թ. հայոց մելիքներն Էջմիածնում գաղտնի ժողով…